هدف اصلی انجام پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشگاهی، به دست آوردن دانش و مهارت‌های لازم برای انجام پژوهش‌های علمی و کاربردی است. در این راستا، یکی از مباحث مهم و اساسی که در هر پروژه پژوهشی باید به آن پرداخته شود، موضوع جامعه پژوهش و نمونه‌گیری است. در این مقاله، به بررسی جامعه پژوهش در پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها، تفاوت آن با محیط پژوهش و اهمیت آن در انجام پروژه‌های علمی می‌پردازیم. سپس به افزایش 1000 کلمه در این مقاله می‌پردازیم تا دانشجویان و پژوهشگران بهتر بتوانند از این مبحث بهره‌برداری کنند.

در غالب پروژه های پژوهشی از جمله پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله های دکتری جامعه پژوهش و نمونه پژوهش به نوعی مطرح میشود. در واقع، جامعه و نمونه در زمره ارکان اصلی یک کار پژوهشی در انجام پایان نامه ارشد است و به جز در موارد استثنایی، از پژوهشگر انتظار می رود که دقیقاً جامعه و نمونه پژوهش خود را به روشنی مشخص نمود.

در پیشنهاد پژوهش و در پیشنهاد پژوهش خود و قطعا در اصل پروژه، پایان نامه، رساله و مقدمه خویش درج نماید. بنابراین، تخصیص فصلی به این مفاهیم مهم اجتناب ناپذیر است و لازم است شده با مفاهیمی از قبیل، جامعه و جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری، اندازه نمونه و دلیل نمونه گیری، عوامل مؤثر در تعیین حجم یا اندازه نمونه آشنا گردد.


اگر برای نگارش مقاله‌های بین المللی خود مشکل دارید، حتما به صفحه انجام مقاله ای اس ای مراجعه کنید.


بسته به نوع پروژه پژوهشی و پایان‌نامه و یا رساله، پژوهشگر و دانشجو ممکن است نیاز به مطالعه و تسلط بیشتر بر این مفاهیم داشته باشد. در چنین حالتی، رجوع به منابع مورد استفاده این کتاب و دیگر منابعی که در زمینه های علمی و رشته های تحصیلی ویژه ای تدوین یافته اند، الزامی است.

جامعه پژوهش شامل کل مجموعه ای است که از شماری از معیارهای مشترک برخوردار هستند. جامعه، به انسانها محدود نمی شود، بلکه می تواند به عنوان مثال، شامل تمامی پرونده های تحصیلی دانشجویان یک دانشگاه، یا نمونه های خون نوشته شده از مراجعین یک آزمایشگاه، تمام نوشته های مربوط به یک شخصیت که به پرونده های پزشکی که مشمول کسورات بیمه ای شده اند و یا تمامی گزارش های مربوط به جنگ عراق و ایران باشد. های پژوهشی باید شامل معیارهای تعیین جامعه پژوهش بر اساس نیاز پژوهشگر باشد.

اهمیت جامعه پژوهش در پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها

جامعه پژوهش، یکی از مفاهیم کلیدی در پژوهش‌های علمی است که بر اساس آن، پژوهشگر می‌تواند نتایج کار خود را بر روی یک گروه معین و مشخص کند. انتخاب جامعه پژوهش مناسب و دقیق در طراحی و اجرای هر پژوهش، بسیار مهم است زیرا از این طریق می‌توان نتایج به دست آمده را به یک جامعه بزرگ‌تر و عمومی‌تری تعمیم داد.


در فرآیند انجام پایان نامه یا رساله، تایید پروپوزال از گام های اولیه است. برای سفارش پروپزال به صفحه انجام پروپوزال مراجعه کنید.


پژوهشگر باید به طور دقیق و با استفاده از روش‌های علمی، جامعه پژوهش خود را تعیین کند. این کار می‌تواند با استفاده از معیارهای مختلف انجام شود. معیارهای انتخاب جامعه پژوهش می‌توانند شامل جنسیت، سن، میزان تحصیلات، موقعیت جغرافیایی، شرایط اقتصادی و اجتماعی و غیره باشند.

جامعه پژوهش چیست؟

در طرح های پژوهشی باید معیارهای ورود و خروج نمونه را در مطالعه و یک جامعه مشخص ساخت. این معیارها، ویژگیهایی هستند که جامعه در دست مشخص می کنند. پژوهشگر باید این معیارها را قبل از انتخاب نمونه یا نمونه مشخص سازد تا روشن گردد که آیا یک فرد یا مورد می تواند در آن جامعه قرار یا خیر. در این بخش، پژوهشگر چنانچه روی افراد، اشیا یا جانداران خاصی مطالعه نموده باشد، به معرفی آنان می پردازد؛ در غیر این صورت، با استفاده از مفهوم دیگری تحت عنوان محیط پژوهش، به معرفی محیط مورد پژوهش بسنده می نماید.

تفاوت محیط پژوهش و جامعه پژوهش

تفاوت محیط پژوهش و جامعه پژوهش در آن است که محیط پژوهش در پژوهش هایی به کار می رود که بر روی افراد، اشیاء و یا جانداران کار نمی شود و قصد تعمیم یافته ها به جامعه آماری وجود ندارد، بلکه مطالعه عمدتاً بر روی نظامها متمرکز میشود. به عنوان مثال، می توان به مطالعه بر روی نظام های اعتباربخشی بیمارستان ها استانداردسازی خدمات اورژانس، خصوص سازی خدمات پشتیبانی بیمارستان ها و اشاره نمود.


پیشنهاد می‌کنیم حتما قبل از دفاع پایان نامه یا رساله خود، حتما خدمت شبیه سازی ما را امتحان کنید. برای آشنایی بیشتر با این خدمت به صفحه انجام شبیه سازی مراجعه نمایید.


گروه افراد، وقایع یا چیزهایی اشاره دارد که پژوه جامعه آماری به کل می خواهد به پژوهش درباره آنها بپردازد که در واقع جامعة اصلی، هدف وما مورد مطالعه است. اگر پژوهشگری علاقه مند به پژوهش درباره عادت های پسران کارگران در صنعت پلاستیک باشد، در این صورت کارگران شاغل در صنعت پلاست در کل کشور، جامعه آماری او را تشکیل می دهد. اگر یک مشاور سازمانی علاقه به مطالعه اثرات چهار روز کار در هفته بر روی کارکنان شرکت تلفن در یک شر به‌خصوص باشد، همه کارکنان شاغل در شرکت تلفن در آن شهر جامعه آماری را تشکیل می دهد.

تعریف جامعه آماری

جامعه آماری به مجموعه ای از افراد اطلاق می شود که لااقل دارای یک صفت مشخص کننده مشترک باشند. باید توجه داشت که در آمار منظور از جامعه فقط مجموعه ای از افراد انسانی نیست، بلکه هر نوع پدیده ای که مورد بررسی قرار می گیرد را می توان بدین عنوان نامید. جامعه می تواند محدود یا نامحدود باشد. جامعه هنگامی محدود به شمار می آید که هرگاه افراد آن یک یک برداشته شود و به‌جای خود قرار داده نشود لاجرم پایان پذیرد و از بین برود؛ مانند جامعه دانشجویان یک دانشگاه در حال حاضر؛ اما اگر افراد جامعه بی نهایت باشد آن را جامعه نامحدود می نامند و دارای این ویژگی است که هر چه افراد آن برداشته شود، عده افراد کم نگردد.

تعریف کلی جامعه آماری

جامعه آماری به کل افرادی گفته میشود که از جهات خاص مربوط به نقطه نظرهای پژوهشگر دارای صفات مشترک بوده و مشمول نتایج پژوهش موردنظر باشند. پژوهشگر باید قبل از آغاز کار پژوهش، چارچوب جامعه آماری آن پژوهشگر را مشخص و روشن کند تا هم تکلیف خودش معلوم باشد و هم بتواند آن را به سادگی به دیگران معرفی نماید. جامعه آماری را جامعه هدف نیز می گویند.


تجزیه و تحلیل به صورت آمار در پروژه، پروپوزال و پایان نامه امری ضروری به حساب می‌آید. برای استفاده از این خدمت به صفحه انجام تحلیل آماری مراجعه کنید.


جامعه مورد مطالعه یا در دسترس

گاهی لازم است که تفاوت بین جامعه هدف (آماری) و جامعه در دسترس روشن بشود.جامعه هدف شامل کل جامعه ای است که پژوهشگر بدان علاقه مند است و اما از پژوهش به آنها تعمیم خواهد یافت. از سوی دیگر، جامعه در دسترس به مواردی اطلاق می شود که پژوهشگر به آنها دسترسی داشته و با شاخص های پژوهشی مطالعه او تناسب بیشتری دارد. جامعه هدف شامل کل جامعه ای است که پژوهشگر بدان علاقه مند است. جامعه و دسترس به مواردی اطلاق می شود که در چارچوب ملاکهای مطالعه در دسترس پژوهشگر قرار دارد.

یک عضو جامعه آماری جزئی از کل جامعه آماری است. اگر ۷۰۰ مدير عضو انجمن مدیران یک استان باشند، هر یک از این مد یران عضو این جامعه آماری است. اگر قرار باشد تعدادی از ۱۰۰۰ دستگاه خاص، پس از بازرسی، مورد تائید قرار گیرد، ۱۰۰۰ عضو در این جامعه آماری وجود دارد.

چارچوب یا ملاک نمونه گیری

چارچوب یا ملاک های نمونه گیری در حقیقت فهرستی از مشخصات جامعه در دسترس است که از طریق آن می توان به افراد نمونه دسترسی پیدا نمود. چارچوب نمونه گیری فهرستی از همه اعضای جامعه آماری است که ان نمونه انتخاب می شود. اگر اعضای یک سازمان مورد مطالعه قرار گیرند، فهرست و کارکنان آن سازمان می تواند چارچوب مناسبی برای دسترسی به نمونه ها باشد همین نحو، دفترچه آمار دانشگاه که شامل فهرستی از همه دانشجویان، استادان مدیران،کارمندان و کارکنان پشتیبانی و ستادی در طول یک سال تحصیلی با نیمسال خاص است، می تواند به عنوان چارچوب جامعه آماری برای مطالعه دانشگاه به کار گرفته شود.

نتیجه گیری

در پیشنهاد طرح های پژوهشی، به ویژه در پژوهشهای کمی، تعریف دقیق جامعه، الزامات است. بر این اساس در این فصل تلاش شد که تعریف دقیقی از جامعه می شود. علاوه بر تعریف جامعه، جامعه آماری، نمونه و چارچوب های شناسایی نمونه مطرح گردید.

5/5 - (3 امتیاز)